W Brazylii prawie jedna czwarta populacji to osoby niepełnosprawne (PCD), według ostatniego spisu ludności IBGE. 45 milionów obywateli codziennie wzywa społeczeństwo do przygotowania się do zagwarantowania im prawa do równości warunków i zaoferowania narzędzi integracji w najróżniejszych środowiskach i wymiarach stosunków społecznych.
Uchwalona w 2009 roku w Brazylii Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych miała kluczowe znaczenie dla postępów tego kraju w tej kwestii. Sześć lat później, w 2015 roku, weszła w życie brazylijska ustawa o włączeniu osób niepełnosprawnych (Statut osób niepełnosprawnych).
3 grudnia świętuje powstanie Światowego Programu Działań na rzecz Osób Niepełnosprawnych i jest datą ustanowioną przez ONZ Międzynarodowym Dniem Osób Niepełnosprawnych.W tym dniu ANESP zaprasza EPPGG Carolina Sanchez Gomes na wywiad na temat wyzwań Brazylii związanych z wykorzystaniem integracji jako narzędzia transformacji społecznej.
Z wykształcenia pedagog, ukończyła studia magisterskie w Integracion de Personas con Discapacidad na Uniwersytecie w Salamance w Hiszpanii. Obecnie pełni funkcję Sekretarza Wykonawczego Sekretarza Nadzwyczajnego ds. Osób Niepełnosprawnych Rządu Okręgu Federalnego, do którego jest przydzielona.
ANESP: Jako osoba niepełnosprawna, jak Twoja życiowa trajektoria dotarła do chwili obecnej?
CAROLINA SANCHEZ: Mam rzadką, postępującą chorobę neurologiczną. Tak zwana ataksja Friedreicha, która wpływa głównie na koordynację ruchową i równowagę, spowodowała moją niepełnosprawność. Pierwsze objawy pojawiły się około 11 roku życia, ale zdiagnozowano mnie dopiero w wieku 18 lat. W tym czasie moje trudności były dość łagodne. Gdy pojawiły się przeszkody, zacząłem doświadczać kilku trudności. W 2000 roku objąłem stanowisko EPPPG 5 klasy. Oprócz mnie były jeszcze dwie inne osoby niepełnosprawne – Erico i Izabel Maior – od których się uczyłam i zachęcałam do pracy, nauki i poświęcenia się problematyce osób niepełnosprawnych. Tam zrozumiałem, jak ważny będę w tej pracy. Od tamtej pory, w ciągu tych prawie 21 lat jako EPPGG, pracowałem i nadal pracuję nad politykami publicznymi skierowanymi do osób niepełnosprawnych.
ANESP: Zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych termin „niepełnosprawność” jest wynikiem interakcji między osobami niepełnosprawnymi a barierami, które uniemożliwiają im pełne uczestnictwo w społeczeństwie z równymi szansami. Czy zgadzasz się z tą koncepcją? Jakie są Pana zdaniem główne mankamenty dzisiejszego społeczeństwa, w obliczu wyzwań stawianych przez osoby z różnymi utrudnieniami, które dążą do pełnego prawa do godnego życia?
CAROLINA SANCHEZ: Tak, zgadzam się. Także dlatego, że byłem jednym z przedstawicieli Brazylii w dyskusjach i opracowaniu Konwencji. Ruch osób niepełnosprawnych w Brazylii i na całym świecie zawsze był walką o postrzeganie niepełnosprawności z tej nowej perspektywy, że niepełnosprawność jest wynikiem interakcji między przeszkodami (przeszkodami) jednostki a przeszkodami w ich uczestnictwie w życiu społecznym . Wyzwań jest wiele. Podsumowałbym je jednak jednym słowem: włączenie. Włączyć to zaakceptować, a przede wszystkim szanować różnice każdej jednostki, zapewniając im pełny i bezwarunkowy efektywny udział w społeczeństwie.
ANESP: Jaka jest Pana zdaniem Brazylia w czasie Konwencji, a jak jest dzisiaj, jeśli chodzi o wyzwania związane z włączeniem osób niepełnosprawnych?
CAROL SANCHEZ: Od tego czasu minęło prawie 12 lat i moim zdaniem polityka znacznie się rozwinęła, ponieważ Konwencja została przełożona na brazylijskie ustawodawstwo, poprzez brazylijskie prawo o integracji, uchwalone w 2015 roku. ponieważ włączyła do ustawodawstwa krajowego postanowienia Konwencji.
To też było fundamentalne, bo przyniosło pewne zmiany w naszym prawodawstwie na lepsze. Jak to, co wydarzyło się w Krajowej Polityce Integracji Osób Niepełnosprawnych, która została zmieniona w związku z Konwencją i brazylijskim Prawem Integracji, która moim zdaniem znacznie się poprawiła. Przykładem tego jest to, co stało się z Kodeksem Cywilnym, który do tej pory nie uważał osoby z niepełnosprawnością intesuplementtualną, nazywaną wówczas psychiczną, za pełnoprawnego obywatela.
Zmodyfikowała to brazylijska ustawa o włączeniu. Kolejnym ważnym postępem jest artykuł, który jako akt nieuczciwości administracyjnej traktuje „niespełnienie wymogu dostępności przewidzianych w obowiązujących przepisach”. Wreszcie brazylijska ustawa o włączeniu jest bardzo kompletna. Trzeba to zastosować w praktyce. W tym celu wszyscy musimy nadzorować. Mamy dzisiaj bardzo aktywne Ministerstwo Publiczne. Od nas, osób niepełnosprawnych, zależy, czy będziemy właściwymi operatorami.